port Szczecin
BIZNES
Głębokowodny Terminal Kontenerowy
Strategiczny projekt
Głębokowodny Terminal Kontenerowy


Port w Świnoujściu to ponad pięć i pół kilometra nabrzeży, nowoczesny terminal promowy, powstający terminal instalacyjny do obsługi morskich farm wiatrowych i gwarantujący bezpieczeństwo energetyczne Polski terminal LNG. Świnoujście wspólnie ze Szczecinem tworzy jeden z największych na Bałtyku zespół portów i w 2023 r. obsłużył 35,2 mln ton towarów. W Świnoujściu w gospodarce morskiej zatrudnionych jest ponad 2 tys. osób.

 


By dalej być nowoczesnym, konkurencyjnym i przyjaznym środowisku, port w Świnoujściu musi się rozwijać, stąd decyzja Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście o projekcie GŁĘBOKOWODNEGO TERMINALU KONTENEROWEGO

 

Strategiczny projekt


Realizacja projektu głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu jest jednym ze strategicznym projektów realizowanych przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Potrzeba powstania tego terminalu została zapisana w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 roku, służącej realizacji celów zapisanych w przyjętej w 2017 roku Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Celem wskazanym w strategii jest utrwalenie pozycji polskich portów w basenie Morza Bałtyckiego i stworzenie z nich kluczowych węzłów globalnych łańcuchów dostaw dla Europy Środkowo Wschodniej. Zadanie inwestycyjne dotyczące terminalu w Świnoujściu zostało zawarte w Programie Rozwoju Polskich Portów Morskich do 2030 roku. oraz Ustawie o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych. 

 

Lokalizacja


Terminal kontenerowy w Świnoujściu ma powstać na wschód od falochronu terminalu LNG, na zalądowionym obszarze Zatoki Pomorskiej. Będzie to terminal głębokowodny, zdolny do przyjęcia i obsługi największych kontenerowych statków oceanicznych wchodzących na Morze Bałtyckie. Cała infrastruktura terminalu będzie zlokalizowana na pirsie, który powstanie w wyniku zalądowienia. W części lądowej projektu znajdą się wyłącznie niezbędne elementy połączenia drogowego i kolejowego terminalu.

 

Parametry


Orientacyjne docelowe parametry terminalu w Świnoujściu: nabrzeże przeładunkowe o długości ok. 1 300 metrów i głębokości 17 m (możliwość jednoczesnej obsługi dwóch statków oceanicznych długości 400 m i jednego statku dowozowego o długości ok. 200 m), powierzchnia całkowita ok. 70 ha. Docelowa zdolność przeładunkowa terminalu wyniesie 2 mln TEU rocznie. Projekt będzie realizowany w dwóch etapach: pierwszy etap oznacza połowę docelowej zdolności przeładunkowej. Obecnie realizowany będzie pierwszy etap projektu.

 

Ekologia


Na terminalu zostaną zastosowane nowoczesne niskoemisyjne technologie przeładunkowe, sprzęt przeładunkowy stosowany na terminalu powinien się charakteryzować możliwie jak najniższym poziomem emisji w najszerszym rozumieniu tego słowa – emisji zanieczyszczeń, pyłów, gazów do atmosfery oraz emisji hałasu. Terminal będzie wyposażony w źródło energii dla zasilania statków podczas postoju w porcie, tak aby jednostki obsługiwane na terminalu nie używały w tym czasie generatorów statkowych (eliminacja kolejnego źródła emisji). 

 

Dostęp do terminalu


Lokalizacja Głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu powoduje, że terminal ten będzie posiadał bardzo dogodny system połączeń z przedpolem i zapleczem.

 

Od strony morza


Jeżeli chodzi o dostęp do terminalu od strony morza – prowadzi on przez Zatokę Pomorską, która stanowi część Morza Bałtyckiego, bez konieczności pokonywania rzek, kanałów, bez pływów czy zalodzenia. Terminal zlokalizowany w porcie zewnętrznym, jest dostępny bezpośrednio po dotarciu do Świnoujścia. Maksymalna głębokość toru podejściowego do Świnoujścia wynosi obecnie 14,5 m. Klienci terminalu będą mogli korzystać z nowego toru wodnego prowadzącego do portu w Świnoujściu. W maju 2023 Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu w latach 2023 – 2029”. Realizacja programu zapewni odpowiednią, bezpieczną infrastrukturę dostępową dla terminali znajdujących się w Świnoujściu, w tym również do terminalu kontenerowego.

 

Drogi

Połączenie drogowe przyszłego terminalu z zapleczem zapewni droga szybkiego ruchu S3 Świnoujście – Lubawka (inwestycja GDDKiA w końcowej fazie realizacji), element sieci bazowej TEN-T.

 

Kolej


Połączenie kolejowe: międzynarodowa magistrala kolejowa północ – południe: E-59/CE-59, również stanowiąca element sieci bazowej TEN-T.

 

Rzeki

Lokalizacja portu Świnoujście umożliwia również unikalną w Polsce możliwość wykorzystania w przyszłości transportu wodnego śródlądowego dla przewozu kontenerów. Po modernizacji Odrzańskiej Drogi Wodnej, możliwe będzie wykorzystanie barek do transportu kontenerów między zapleczem a portem w Świnoujściu. Poprzez kanał Odra – Havela port w Świnoujściu posiada również połączenie z zachodnioeuropejskim systemem dróg wodnych śródlądowych. Transport wodny śródlądowy jest energooszczędnym, najtańszym i najbardziej przyjaznym środowisku sposobem transportu towarów.

 

Hub przeładunkowy

Potencjał lokalizacji portu w Świnoujściu umożliwia połączenie funkcji dystrybucyjnej tego portu, czyli działalności hubu przeładunkowego obsługującego kontenery pomiędzy statkami oceanicznymi w bezpośrednich relacjach międzykontynentalnych a statkami dowozowymi (tzw feederami) umożliwiającymi dystrybucję tych kontenerów na Bałtyku, oraz obsługę własnego zaplecza portów Szczecin i Świnoujście, które obejmuje:

• rejon południowo – zachodniej Polski,

• wschodnie i południowo – wschodnie Niemcy,

• Czechy/Słowację,

• częściowo Austrię i Węgry,

 

Porty morskie w Szczecinie i Świnoujściu


Porty Szczecin i Świnoujście zlokalizowane są na najkrótszej drodze łączącej Skandynawię ze środkową i południową Europą. Znajdują się także na najkrótszej drodze morskiej łączącej Finlandię i Państwa Bałtyckie z Niemcami i Europą Zachodnią, w bezpośredniej bliskości Cieśnin Duńskich stanowiących jedyną drogę wejścia dla dużych statków na Morze Bałtyckie. Lokalizacja terminalu w Świnoujściu umożliwia wykorzystanie tego terminalu jako bramy wejściowej dla ładunków przeznaczonych do odbiorców działających w rejonie Morza Bałtyckiego, ale również do spinania ruchu handlowego na osi północ – południe, tj. w kierunku Adriatyku i Morza Czarnego. Tym bardziej, że zaplecze portu w Świnoujściu obejmuje rejony niedostępne z portów wschodniego wybrzeża (Gdańsk, Gdynia). Odpowiednie rozmieszczenie infrastruktury transportowej i kluczowych obiektów węzłowych tej infrastruktury określi kształt przestrzeni pozostającej pod wpływem państwa polskiego, zapewniając nie tylko bezpieczeństwo komunikacyjne państwa, ale również możliwości wpływów tranzytowych. Dla osiągnięcia tego celu konieczne jest zwiększenie dywersyfikacji geograficznej polskiego systemu transportowego. Istniejący obecnie w Polsce układ transportu południkowego w przeważającej części został zorganizowany w korytarzu, do którego wejście morskie na terytorium państwa polskiego i węzły komunikacyjne stanowią porty polskiego wschodniego wybrzeża. Z powodu braku odpowiedniej infrastruktury w portach morskich w Szczecinie i Świnoujściu nie istnieje aktualnie realna alternatywa dla tego korytarza transportowego, szczególnie w zakresie ładunków skonteneryzowanych. Umowny „zachodni korytarz”, rozumiany jako wyodrębniona infrastruktura transportowa obejmująca porty morskie w Szczecinie i Świnoujściu, linie kolejowe E-59/CE-59, drogę ekspresową S3, część drogi ekspresowej S10 oraz Odrzańską Drogę Wodną, stanowiący element bazowej sieci TEN-T przebiegającej przez Polskę pozbawiony jest morskiego węzła transportowego zdolnego do odpowiedniej do skali rynku obsługi ładunków skonteneryzowanych. Głębokowodny terminal kontenerowy w Świnoujściu jest elementem tej infrastruktury zapewniającym z jednej strony odpowiedni poziom bezpieczeństwa transportowego państwa (na przykład w sensie zapobiegania kongestii czy przeciążenia krajowej liniowej sieci transportowej), z drugiej zaś strony wpływy z obsługi ruchu tranzytowego. Należy również mieć na uwadze fakt, że działalność portów morskich przynosi bardzo wymierne korzyści ekonomiczne. Według danych Krajowej Administracji Skarbowej – w 2022 roku wpływy do budżetu państwa z tytułu podatków, cła, akcyzy i VAT pochodzące od ładunków obsługiwanych w portach morskich przekroczyły 58 mld zł. Powstanie kolejnego głębokowodnego terminalu kontenerowego oznacza możliwość dalszego zwiększania wolumenu ładunków obsługiwanych w portach, jak i wpływów budżetowych z tego tytułu. 

 

Idea terminalu kontenerowego


W przypadku terminalu kontenerowego w Świnoujściu Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA stworzył ogólne ramy idei tego terminalu, która będzie realizowana przez prywatnego inwestora, zgodnie z jego koncepcją. Stosownie do tej koncepcji – wybrany inwestor ma zaprojektować, sfinansować i zrealizować projekt zagospodarowując część Zatoki Pomorskiej i przyległych nieruchomości, poprzez przeprowadzenie zalądowienia terenu przyszłego terminalu, jego przystosowanie do pełnienia funkcji portowych oraz budowę suprastruktury i wyposażenie terminalu. Zadaniem Zarządu Portów będzie przygotowanie infrastruktury umożliwiającej świadczenie usług przez terminal – to jest budowę liniowej infrastruktury transportowej łączącej teren terminalu z krajową siecią transportową, oraz pogłębienie basenu portowego, kanału wejściowego i obrotnicy portowej.

 

Wymagania środowiskowe


Istotny element projektu stanowią wymagania środowiskowe. Po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zgodnie z Ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie wydał 10 października 2023 decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. Budowa Terminala Kontenerowego w Porcie Zewnętrznym w Świnoujściu. Na podstawie wyników oceny oddziaływania na środowisko oraz przeprowadzonych konsultacji transgranicznych przeanalizowano również wpływ inwestycji na elementy środowiska zlokalizowane w Niemczech, zgodnie z Konwencją o Ocenach Oddziaływania na Środowisko w Kontekście Transgranicznym z Espoo oraz umową między Rządem Rzeczpospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. W ramach procedury transgranicznej zostały wykonane dodatkowe badania i analizy potencjalnego wpływu budowy i eksploatacji terminalu kontenerowego w Świnoujściu na obszary znajdujące się po niemieckiej stronie granicy, w szczególności dotyczące rozprzestrzeniania się hałasu, osadów, czy zagrożenia skutkami potencjalnej awarii. Zgodnie z wynikami przeprowadzonego postępowania transgranicznego strony uznały, że terminal w Świnoujściu nie wywołuje oddziaływań transgranicznych. Jednocześnie strona polska zgodziła się na dodatkowe środki zaradcze mające chronić stronę niemiecką – takie jak np. monitoring hałasu, ograniczenia związane z prowadzeniem prac czerpalnych w niesprzyjających warunkach pogodowych, czy stosowanie działań mitygujących w przypadku wystąpienia przekroczeń deklarowanych wielkości emisji.

 

Terminal podwójnego wykorzystania


Innym istotnym elementem projektu jest przygotowanie terminalu do jego podwójnego, cywilno – wojskowego wykorzystania. Resort Obrony Narodowej wyraził zainteresowanie wykorzystaniem terminalu na potrzeby Sił Zbrojnych RP, oraz uznał, że planowana inwestycja spełnia warunki podwójnego wykorzystania dla potrzeb cywilnych i wojskowych. Analiza wykonana przez Zarząd Logistyki Sztabu Generalnego Wojska Polskiego potwierdza spełnienie przez planowany terminal możliwości podwójnego, cywilno – wojskowego wykorzystania, a realizacja tej inwestycji znacząco wpłynie na poprawę zdolności do szybkiego przerzutu wojsk. Terminal ten będzie stanowić ważny element systemu obronnego państwa. Czynniki te stały się szczególnie ważne w aktualnej sytuacji geopolitycznej. W ocenie Sztabu Generalnego WP terminal kontenerowy w Świnoujściu będzie miał również istotne znaczenie dla systemu HNS oraz zabezpieczenia przyjęcia wojsk sojuszniczych na terytorium RP.

 

Realizacja


Terminal zostanie zaprojektowany, zbudowany i sfinansowany przez inwestora wybranego w wyniku prowadzonego postępowania mającego na celu zawarcie umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy przyrzeczonej o korzystanie z nieruchomości zlokalizowanej w granicach portu morskiego w Świnoujściu, przeznaczonej na prowadzenie terminala kontenerowego zgodnie z koncepcją zaproponowaną i zrealizowaną przez korzystającego.

 

Wybór wykonawcy

W wyniku przeprowadzonego postępowania – do realizacji tej inwestycji została wybrana oferta złożona przez konsorcjum składające się z firm: 

DEME CONCESSIONS N.V., Belgia oraz QTERMINALS W.L.L., Państwo Katar.

 

Po negocjacjach dotyczących koncepcji zagospodarowania przyszłej nieruchomości oraz warunków i zapisów umowy przedwstępnej i umowy przyrzeczonej 10 lipca 2023 w Szczecinie została podpisana przedwstępna umowa zobowiązująca do zawarcia umowy przyrzeczonej o korzystanie z nieruchomości zlokalizowanej w granicach portu morskiego w Świnoujściu, przeznaczonej na prowadzenie terminala kontenerowego zgodnie z koncepcją zaproponowaną i zrealizowaną przez korzystającego. 

 

Niezależnie od deklaracji dotyczących bezpośrednio budowy terminalu kontenerowego – inwestor w ofercie złożonej w postępowaniu przetargowym zobowiązał się również do działań na rzecz lokalnej społeczności uzgodnionych z samorządem Świnoujścia o wartości, co najmniej 5 mln euro.

 

Ramy czasowe realizacji projektu

Realizacja projektu terminalu kontenerowego w Świnoujściu zakładana jest w okresie 2023 – 2028. W roku 2024 (i częściowo 2025) prowadzone będą prace przygotowawcze, projektowe, oraz prace związane z uzyskaniem niezbędnych zgód i pozwoleń. W tym czasie powinien również powstać tymczasowy dostęp do placu budowy, zostanie wykonany skan ferromagnetyczny oraz oczyszczenie terenu pod przyszłą infrastrukturę terminalu. W okresie 2025 do 2027 prowadzone będą prace związane z refulacją, dociążeniem terenu, pogłębianiem basenu portowego, obrotnicy i kanału wejściowego. Równolegle planowana jest budowa infrastruktury dostępowej, falochronu, oraz podłączenie mediów. W końcowej fazie tego okresu zostanie przygotowana suprastruktura terminalu, w tym dostawa, podłączenie i montaż wyposażenia przeładunkowego. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem terminal powinien rozpocząć działalność na początku 2028 roku.


Zobacz także:

Bilblioteka artykułów o terminalu


Wizualizacje

Postępowanie wyboru oferenta

Polityka Cookies

W tym serwisie wykorzystujemy pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.